Dünya genelinde kanser en fazla görülen hastalık türlerinden biridir.Birçok kişinin uzun yıllar hastanelerde yatmasına ve sonrasında ölümüne neden olan kanser hastalığında birçok farklı tür vardır. Kadınlarda ve erkeklerde sıklıkla görülen kanser türleri birbirinden farklılık gösterebiliyor. Bununla birlikte her kanser türünü tetikleyen farklı etkenler de vardır.Her geçen gün biraz daha katlanarak artış gösteren kanser hastalığının ilerleyen süreçte daha da artış göstereceği düşünülüyor. Türkiye’de en çok görülen kanser türleri arasında şunları saymak mümkün olabilir:
Akciğer Kanseri
Akciğer kanseri günümüzde en fazla karşılaşılan kanser türlerinden biridir. Genel olarak aile geçmişinde bu hastalığı yaşamış olan kişilerin varlığı hastalık için ciddi bir risk faktörüdür.1900’lü yıllarda nadir görülen bir kanser türüyken günümüzde en yaygın hastalıklar arasındadır.
Bu hastalık türü akciğer anormal hücrelerinin kontrol dışı şekilde çoğalma göstererek bir kitle diğer adı ile tümör oluşturmasıyla meydana geliyor. Akciğer kanseri belirtileri arasında farklı şikâyetlerden bahsetmek mümkündür. Nefes darlığının artış göstermesi, balgamda kan oluşması, nedensiz olarak ortaya çıkan kilo kaybı önemli belirtileri arasındadır.
Sigara ve puroyu fazla kullananlar, toksik gazlara fazla maruz kalanlar önemli risk grupları arasındadır. Hava kirliliği, pasif içiciler de yine önemli risk gruplarıdır. En sık görülen kanser türü olması risk altındaki kişilerin yaşamlarını düzenlemelerini gerekli hale getirir.
Prostat Kanseri
Erken dönemde belirti vermeyen ve birçok erkeğin korkulu rüyası haline gelen en tehlikeli kanser türleri arasında yerini alır.Mesane kısmının altında ceviz büyüklüğünde olup üreme faaliyetleri için gerekli salgıları oluşturan organ prostattır.Bu organda ki hücreler normal seyrinin dışında çalışma göstermeye başladığında kanser riski meydana getirir.
Genel olarak 50 yaşın üzerinde ki erkeklerde sıklıkla rastlanır.Bunun yanında bu kanser türünün farklı evreleri vardır.4 farklı evreden oluşan prostat kanserinde yaş, aile öyküsü önemli etkenlerdir.Belirtileri arasında ise idrar yaparken yanma, zorlanma ve kanama meydana gelmesi, semende kanama, ileri evrede ise kemik ağrıları gibi belirtiler ortaya çıkarır.
Meme Kanseri
Kadınlarda sıklıkla görülen bir kanser türüdür. Daha çok 40 yaş üstü kadınlarda çok sık rastlanır. Meme dokusunu çalıştıran hücrelerin kontrolsüz olarak büyümesi ve çoğalması nedeni ile ortaya çıkan bir hastalıktır.
Kanserli doku çevresine daha sonra ise lenf bezlerine yayılma gösteriyor. Eğer erken tanı konulmaz ise tedavi olanaksız bir duruma kadar gelebiliyor. Son yıllarda en sık karşılaşılan kanser türleri arasındadır. Meme kanseri risk grupları içerisinde ise şunlar vardır:
- Kadın olmak en önemli risk faktörüdür.
- 40-70 yaş arası bulunan kadınlar
- Menopoz döneminde bulunanlar
- Daha önce bu hastalığa yakalanmış olanlar
- İlk doğumu 30 yaş sonrasında yapmak
- Uzun süre hormon tedavisi geçirmek
Bunların yanında aşırı şişmanlık, fiziksel aktivitenin az olması risk grupları arasında bulunuyor. Meme kanseri belirtileri de oldukça fazladır. Memede meydana gelen sertlik ya da kitle en belirgin belirtisidir. Ancak her sertlik ya da kitle zararlı olacak diye bir durum yoktur. Bunun yanında son dönemde her iki göğüs arasında simetri farkı varsa ya da üzerinde kızarıklık, egzama varsa bunlar önemli belirtilerdir.
Cilt Kanserleri
Cilt kanseri Türkiye’de en çok görülen kanser türleri arasındadır.
En hızlı fark edilen kanser türleri arasında yer alan deri kanserleri cildin yüzeyinde meydana gelirler. Risk grubu içerisinde olan kişilerin yılda bir defa mutlaka dermatolojik olarak inceleme yaptırması gerekiyor. Bu kanser türü en fazla açık tene sahip kişilerde sıklıkla görülebiliyor. Özellikle yüzünde aşırı çil bulunan kişiler önemli risk grupları içerisindedir. Uzun süre güneş ışığına maruz kalanlar ve 30 yaş öncesinde solaryum kullanımı riski artıran durumlar arasındadır. Ciltte fazlalaşma gösteren benlerin bulunması da yine kişileri risk grubuna sokan durumlardandır.
Erken evrelerde teşhis edilen çoğu cilt kanseri türü, lezyonun çıkarılmasıyla tedavi edilir. Cilt kanseri tedavi yöntemleri arasında kriyocerrahi [(kar tedavisi)-(dondurma yöntemi)],elektrodesikasyon,imikimod kremler,eksizyonel tedavi yani yapının neşterle alınması bulunmaktadır.
Kalın Bağırsak – Kolon Kanseri
Kalın bağırsaklarda bulunan polipler zamanla kansere neden olabilecek durumlar ortaya çıkarabilirler. Kendini belli etmeyen kanser türleri arasındadır.Bu durumdan ötürü 50 yaş üzerindeki kişilerin düzenli olarak kolonoskopi yaptırması önerilen bir konudur. Dünyada en çok görülen kanser türleri arasında olan kalın bağırsak kanseri yaşam şekli, yaş, polipler gibi birçok risk faktörü taşır.
Kolon kanserinin belirtileri ve semptomları şunları içerir:
- İshal veya kabızlık dahil bağırsak alışkanlıklarınızda kalıcı bir değişiklik veya dışkınızın kıvamında bir değişiklik olması durumu,
- Rektal kanama,
- Kramp, gaz veya ağrı gibi kalıcı karın rahatsızlıkları,
- Bağırsaklarınızın tamamen boşalmadığı hissi,
- Zayıflık veya yorgunluk,
- Açıklanamayan kilo kaybı.
Günlük yaşamınızda değişiklikler yaparak kolon kanseri riskinizi azaltmak için adımlar atabilirsiniz. Bunlar arasında sağlıklı beslenme,alkol ve sigaradan olabildiğince uzak durma,haftanın belli günlerinde egzersiz yapma,aşırı şeker ve tuzdan uzak durup meyve ve sebze tüketme sayılabilir.
Tiroid Kanseri
Çok karşılaşılan bir kanser türü olan Tiroid kanseri dünyada görülme sıklığı en yüksek hastalıklar arasındadır. Bu kanserin belirtileri arasında boyunda şişlik, guatr, yutkunma güçlüğü, nefes alımında güçlük, yorgunluk ve sinirlilik gibi durumlar vardır. Aynı zamanda hormon dengesinin bozulması da yine metabolizmayı ciddi oranda etkileyen unsurlar arasında bulunuyor.
Tiroid kanseri riskini artırabilecek faktörler arasında şunlar vardır:
- Cinsiyet:Tiroid kanseri kadınlarda erkeklerden daha sık görülür.
- Yüksek düzeyde radyasyona maruz kalma:Baş ve boyuna yönelik radyasyon tedavisi tedavileri tiroid kanseri riskini artırır.
- Kalıtsal genetik sendromlar:Tiroid kanseri riskini artıran genetik sendromlar arasında ailesel Medüller Tiroid Kanseri, çoklu endokrin neoplazi, Cowden Sendromu ve ailesel adenomatöz polipoz bulunur.
Tiroid kanseri belirtilerini kontrol etmek için periyodik kan testleri veya tiroid taramaları önerilebilir.
Mide Kanseri
Çok bilinen kanserler arasında mide kanseri de vardır. Önlenebilirliği yüksek hastalıklardan biridir. Korunma yolları vardır ve bunlara uyulduğu takdirde hayatınızdan uzun süre mide kanserini uzak tutabilirsiniz. Sigara ve alkolden uzak durmak, sağlıklı beslenmek, kızartma yağlarını sık sık değiştirmek korunma açısından son derece önemlidir. Belirtileri arasında ise şunları saymak mümkündür:
- Şiddetli karın ağrıları
- İştahsızlık
- Yutma güçlüğü
- Kanama
- Yemek sırasında erken doyma
- Ülsere benzeyen ağrıların oluşması
- Mide bulantısı ve sık sık kusma
Aile geçmişinde bu hastalığı yaşayan kişilerde görülme riski fazladır.
Endometrium – Rahim Kanseri
Kadınlarda çok sık karşılaşılan kanser türleri arasında rahim kanseri de vardır. Bu kanser türünün %20’si belirti vermeyebilir.Bunun için pap smear adı verilen bir test uygulanır. Bu test kanserin oluşma evresinde yapıldığında ilerlemesini engellemek açısından önemlidir. Cinsel yaşam başladıktan sonra yılda bir defa kontrollerin yapılması gerekir.Bu kanser türünden şüphelenen kişiler aynı zamanda tomografi ve MR’de çektirebilirler.
Endometriyal kanserin belirti ve semptomları şunları içerebilir:
- Menopoz sonrası vajinal kanama
- Dönemler arasında kanama
- Pelvik ağrı